در این راهنما میپردازیم به معنی شغل تدوینگر فیلم - معرفی شغل تا آشنایی با وظایف افرادی که میخواهند بعنوان یک تدوینگر فیلم و کلیپ وارد کار شوند.
تدوینگر کیست؟
افرادی که در زمینه ادیت و ویرایش ویدیو و فیلم فعالیت میکنند که در زبان فارسی به آنها تدوینگر، در زبان فرانسوی ( مونتور Monteur ) و در زبان انگلیسی ( ادیتور Film Editor ) گفته میشود.
در میان ادیتورهای ایران و کسانی که به هر نحوی در زمینه ساخت و ویرایش ویدیو فعالیت میکنند، معنای واقعی تدوینگر تعریف نشده است. معنای اصلی تدوینگر کیست در تدوین فیلم های سینمایی شکل گرفته و در آنجا تعریف حرفه ای تری جهت فعالیت ها و کارهایی که انجام میدهد وجود دارد.
وظایف اصلی یک تدوینگر فیلم چیست؟
تدوینگر مسئول گزینش، زمان‌بندی و ترتیب نماها در فیلم است. او کار خود را با توجه به ویژگی‌های داستان فیلم و گونهٔ فیلمنامه و همچنین شیوه‌ی طراحی دیداری فیلم‌ساز، انجام میدهد.
تدوینگر باید به امور تولید، مانند کارگردانی، تصویربرداری، و صدابرداری، آشنا باشد تا بتواند اشتباهات یا اصلاحات را در تدوین به‌خوبی اعمال نماید. تدوینگر ماهر فردی است که بایگانی کاملی داشته باشد و از زیبایی‌شناسی دیداری به خوبی آگاه باشد. به بیان دیگر، تدوین یعنی تنظیم و تکمیل کار و هر چیزی که از آن برای پردازش فیلم، استفاده میشود.
انواع تدوینگر
بجز گروه تدوینگران فیلم و ویدیو، چند تدوینگر دیگر نیز وجود دارد که همان تدوینگر اصلی نیز میتوانید وظایف آنها را نیز انجام دهد :
- تدوینگر سینمایی
افرادی که به صورت تخصصی در زمینه تدوین فیلم های مستند و سینمایی فعالیت دارند - تدوینگر غیر سینمایی
بسیاری تدوینگران در زمینه سینما فعالیت ندارند اما در زمینه تدوین فیلم های تبلیغاتی، عروسی و تدوین ویدیو برای شبکه های اجتماعی فعالیت میکنند. - دستیار تدوینگر
کار دستیار تدوینگر، ثبت همهٔ بخش‌های فیلم، کمک به پیونددادن همگاه صدا و تصویر، چسباندن تکه‌های فیلم به‌هم و حفظ و نگهداری از دستگاه‌های تدوین است. - تدوینگر صدا
کار تدوینگر صدا، همگامی صدا با تصویر، افزودن جلوه‌های صوتی مورد نیاز و تنظیم بلندی صدا است. گاهی، خود تدوینگر مسئول این کار است. اما در فیلم‌سازی حرفه‌ای، استفاده از تدوینگر صدا رایج است. مسئولیت تدوینگر صدا را، صداگذاری و میکس نیز می‌نامند.
تدوین فیلم
در واقع آخرین مرحله از تولید فیلم بوده و پس از آن شکل نهایی فیلم آماده می شود. صحنه های فیلم به صورت تکه تکه (پلان) ضبط شده و در آخر پس از اتمام فیلم برداری، مطابق با روند داستان فیلم ، توسط تدوین گر طوری به هم متصل می شوند که به بهترین شکل معنا و مفهوم فیلم به مخاطب انتقال داده شود. تدوین گر جزء گروه پس از فیلم برداری بوده و فیلم های خام و صداهای ضبط شده را با افکت ها، تصاویر گرافیکی و جلوه های ویژه ترکیب کرده و فیلم نهایی را تولید می کند. او رابطه نزدیکی با کارگردان دارد و نظرات و عقاید او را در کار خود اعمال می کند. تدوین گر میبایست آشنا به امور تولید اعم از کارگردانی، تصویربرداری و صدابرداری باشد تا بتواند اشتباهات و یا اصلاحات را در تدوین به خوبی اعمال نماید. تدوین گران حرفه ای می توانند تاثیر زیادی روی کیفیت محصول نهایی بگذارند.
کار تدوین معمولا از زمان شروع فیلم برداری آغاز می شود به طوری که صحنه هایی که روزانه فیلم برداری می شود در اختیار تدوین گر قرار می گیرد و او آنها را مطابق با داستان فیلم و نظرات کارگردان سر هم می کند. در پایان فیلم برداری او یک فیلم خام منطبق با روند داستان، در اختیار دارد. در این مرحله کار نهایی تدوین شروع شده و در پایان نسخه نهایی برای چاپ و تکثیر به لابراتوار ارسال می شود. پس از اکران خصوصی، با توجه به بازخورد تماشاگران و یا نظر کارگردان، هنوز امکان انجام اصلاحاتی در تدوین فیلم وجود دارد.
مراحل کار یک تدوینگر کدامند؟
-
مرحله ی اسمبلی(Assembly)
در این مرحله تدوین گر از روی فیلمنامه و یادداشت های گزارش صحنه برای ایجاد نظم بین نماها پلان ها را از پلان اول تا آخر به ترتیب شماره نما و صحنه و سکانس شماره بندی می کند. در این مرحله هیچ حذفی صورت نمی گیرد.
شماره ی هر پلان و سکانس و برداشت آن بر روی کلاکت نوشته می شود و در هنگام فیلم برداری جلوی دوربین شماره ی هر پلان نمایش داده می شود و صدای تقه ی کلاکت هم برای تدوین صدا لازم است. -
مرحله ی راف کات
در هنگام فیلم برداری در ابتدا و انتهای یک پلان مقداری بیشتر از آنچه مورد نیاز است فیلم برداری می شود تا به هنگام تدوین مونتور بتواند هر لحظه را که مناسب دید برای بریدن انتخاب کند. این مرحله را در واقع اولین مرحله ی واقعی تدوین می دانند اما هنوز پلان ها پیوند نهایی و منطقی خود را به دست نیاورده است. -
مرحله ی فاین کات
در این مرحله مونتور تصمیم نهایی را درباره ی نقطه ی برش یا کات و لحظه ی پیوند آن دو با یکدیگر می گیرد. اینک پلان هایی که به هنگام ساختن فیلم به طور جداگانه و در زمان ها و مکان های مختلفی فیلم برداری شده اند از نظر موضوع جریان وقایع و زمان و مکان دارای تداوم می گردد.
تدوین گر باید زمان مناسب کنار یکدیگر قراردادن صحنه های فیلم را به خوبی تشخیص داده و به جزئیات توجه زیادی داشته باشد. همچنین باید صبور بوده و کارها را در زمان مقرر انجام و تحویل دهد. در این شغل مهارت های فنی، تجربه و ویژگی های فردی، برای بسیاری از کارفرمایان از مدارک تحصیلی ارزشمندتر است. علاقه مندان می توانند تجربه لازم را با کارآموزی ، انجام کارهای داوطلبانه رایگان و یا دوره های تخصصی موجود کسب کنند.
اهمیت بیشتر شغل تدوینگر
اکثر جشنواره های سینمایی دنیا، جایزه بهترین تدوین را دارا بوده و در بین کاندیداها بهترین تدوینگر را انتخاب می کنند. این موضوع اهمیت تدوین در فیلم سازی را مشخص می کند.
وظایف تدوینگر
-
فهمیدن نیازهای پروژه از طریق کارگردان یا مشتری
-
انتقال نسخه اولیه فیلم ها و ویدئو ها به کامپیوتر
-
بررسی نسخه اولیه و مشخص کردن بخش های مناسب و بخش های حذفی
-
جدا کردن و متصل کردن بخش ها با کمک نرم افزارهای ویرایشی
-
حفظ داستان اصلی فیلم علیرغم ویرایش های انجام شده
-
ایجاد نسخه خام از بخش های انتخاب شده
-
افزایش کیفیت تصاویر به صورت دیجیتالی
-
استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری برای اضافه کردن عناوین، تصاویر گرافیکی، صداها و افکت های تصویری
-
گذاشتن همه بخش ها در کنار هم و تهیه نسخه نهایی
-
تهیه نسخه خروجی
بهترین برنامه تدوین فیلم در ویندوز و مک با لپ تاپ و سیستم برای شما
مهارت و دانش مورد نیاز یک تدوینگر
- خلاقیت
اکثر کارهای هنری نیاز زیادی به خلاقیت دارند تا بتوانند محصولی مورد توجه مخاطبان ارائه دهند. در تدوین هم تدوین گر باید نظرات و دیدگاه های مخاطبان را شناخته و برای اثرگذاری بیشتر فیلم با کمک خلاقیت خود از روش های جدیدی بهره بگیرد. - داشتن دید هنری
از لازمه های اصلی کار تدوین، داشتن دید هنری بوده و در فهم درست روند کار و ایده ها و نظرات فیلم ساز به تدوین گر کمک زیادی می کند. - دقت بالا و توجه زیاد به جزئیات
برای توجه کافی به کوچک ترین موارد در صحنه ها و کنار هم قرار دادن صحیح آنها مطابق با داستان فیلم. - مهارت های ارتباطی عالی
برای ایجاد ارتباط نزدیک با کارگردان، تهیه کننده و... در پروژه. - توانایی انجام کار تیمی
برای همکاری با سایر عوامل فیلم سازی از جمله کارگردان، صدابردار و... با هدف تهیه محصولی ارزشمند و با کیفیت. - تحمل فشار کاری زیاد و توانایی انجام به موقع پروژه ها.
- مهارت های کامپیوتری خوب
از آنجا که بسیاری از کارهای تدوین امروزه به کمک نرم افزارهای کامپیوتری انجام می شود، تدوین گر باید بتواند به خوبی از کامپیوتر و این نرم افزارهای استفاده کند.
تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل تدوینگری
برای ورود به شغل تدوین گری علاقه مندان می توانند در رشته سینما گرایش تدوین در دانشگاه های سراسری و همچنین در رشته تدوین در دانشگاه علمی کاربردی تحصیل کنند. در صورتی که افرادی نخواهند وارد دانشگاه شوند و یا در رشته دیگری تحصیل کرده اند و حال تصمیم دارند وارد شغل تدوین گری شوند، می توانند دوره های تدوین گری در آموزشگاه های آزاد را بگذرانند و تخصص لازم را کسب کنند.
بازار کار و آینده شغلی تدوینگر
تدوین گر می تواند به صورت قراردادی با شرکت های تولید فیلم، تلویزیون و شرکت های تبلیغاتی کار کند. زمان این قراردادها می تواند از یک روز تا چند ماه باشد. اما در خصوص استخدام تدوین گر می توان گفت تعدادی از تدوین گرها هم در سازمان صدا و سیما استخدام می شوند. برخی نیز به استخدام شرکت های خصوصی فیلم سازی یا تبلیغاتی در می آیند.
برخی نکات مثبت از شغل تدوینگر :
- سقف مبلغ برای انجام کارها وجود ندارد و همه چیز با مشتری یا طرفه معامله توافقی است.
- مالیات به بسیاری از تدوینگران آزاد در بازار تعلق نمیگیرد.
- مشتریان فراوانی در شبکه های مجازی برای جذب وجود دارند.
- تدوینگران غیر سینمایی حوضه فعالیت وصیعتری نسبت به تدوینگران سینمایی دارند
برخی نکات منفی از شغل تدوینگر
- شکل گیری استودیوهای تدوین فراوان غیر مجاز در کشور و عدم نظارت مسئولین بر آنها که در نهایت منجر به صدمه زدن به افراد حرفه ای در این بخش می شود.
- نداشتن امنیت شغلی
- نیاز به داشتن صبر و تلاش فراوان
کسب درآمد از تدوین فیلم
سالانه پروژهش های متعددی بر روی درآمد انواع شغل ها توسط کشورهای خارجی صورت میپذیرد اما احتمالا برای شما کسب درآمد تدوین در ایران دارای اهمیت بیشتری است. تدوین فیلم به دو دسته سینمایی و غیر سینمایی تقسیم میشود :
تدوین سینمایی :
قراردادهای تدوین پروژه های سینمایی در سطح جشنواره اغلب مبالغی میان 100 تا 200 میلیون تومان بسته می شوند.
تدوین غیر سینمایی :
تفاهم نامه های پروژه های غیر سینمایی کاملا توافقی است. طبق صحبت هایی که با هنرجوهای مانی سافت صورت گرفته است افرادی که پکیج های آموزشی مانی سافت را تهیه و با تلاش توانایی خود را بالا برده اند به چند دسته تقسیم شده و میزان کسب درآمد آنها با یکدیگر متفاوت است که در زیر برخی از آنها را توضیح میدهیم :
- برخی بصورت کاملا مستقل و انفرادی برای شبکه های مجازی ویدیو تدوین میکنند. میزان درآمد از 5 میلیون تومان تا 32 میلیون تومان.
- گروهی دیگر جذب تیم ها و مراکز شده و حقوق دریافت میکنند. میزان درآمد از ماهی 5 میلیون تومان تا 20 میلیون تومان.
ممکن است برای شما سوالی ایجاد شود که این هنرجوها چگونه به این میزان درآمد رسیده اند؟ برای رسیده به پاسخ صفحه کسب درآمد از تدوین فیلم، ادیت ویدیو، درآمد میکس و مونتاژ را مشاهده نمایید.
