روتوش کردن یعنی اصلاح و بهبود بخشهای مختلف یک عکس بهطوری که تصویر به ظاهر طبیعی، تمیز و حرفهای برسد. در فرآیند روتوش، مشکلاتی مانند چین و چروک، لکه، خستگی چشم، ژست اشتباه، خطای نورپردازی، زردی دندان، اشیای مزاحم بکگراند و بسیاری ایرادات دیگر اصلاح میشوند تا عکس نهایی کیفیتی استاندارد و قابل ارائه پیدا کند.
روتوش یا رتوش یا Retouch چیست؟
واژه Retouche d'image در زبان فرانسوی بهمعنی «دستکاری و اصلاح تصویر» است. این مفهوم در فارسی با شکلهای مختلفی مانند روتوش، رتوش یا ریتاچ شناخته میشود و به هر عملیاتی گفته میشود که برای بهبود کیفیت، ظاهر، نور، رنگ و جزئیات یک تصویر انجام میشود.
خلاصه نکات مهم درباره روتوش
- روتوش یعنی اصلاح ایرادات و زیباسازی عکس در سطح حرفهای.
- روتوش فقط صافکردن پوست نیست؛ یک فرایند کامل اصلاح تصویر است.
- Retouch از واژه فرانسوی گرفته شده و بهمعنای دستکاری تصویر است.
- نمونههای قبل/بعد بهترین معیار کیفیت روتوش حرفهایاند.
- روتوش دیجیتال با Camera Raw و Photoshop انجام میشود.
- بایدها: رفع ایرادات پوست، نور، رنگ، ژست، بکگراند، دندان و …
- نبایدها: تغییر زیاد چهره، حذف کامل چینوچروک، ازبینبردن بافت طبیعی.
- روتوش انواع مختلف دارد: پوست پرتقالی، صاف، چروک، آرایششده.
- تکنیکهای مختلف باید براساس نوع پوست انتخاب شوند.
- بهترین ابزار روتوش: Camera Raw + Photoshop.
- کیفیت عکس خام تأثیر مستقیم روی کیفیت روتوش دارد.
- بدون روتوش دستی، پلاگینها نتیجه عالی نمیدهند.
- روتوش یک مهارت درآمدزا در آتلیهها و استودیوهاست.
- برای روتوش حرفهای باید تمرین مداوم داشته باشید.
- آموزش کامل و پروژهمحور مسیر یادگیری را سریعتر میکند.
نمونه قبل و بعد روتوش
برای مشاهده کیفیت روتوش حرفهای روی تصاویر زیر کلیک کنید. تمامی نمونهها مربوط به یک آموزش کاملاً تخصصی و سریع هستند که در کمتر از ۵ دقیقه میتوانید نتیجهای مشابه تولید کنید.
روی عکسها کلیک کنید.
کاربردهای اولیه روتوش
در گذشته زمانی که نرمافزارهای امروزی وجود نداشت، روتوش بیشتر برای ترمیم و بازسازی عکسهای قدیمی استفاده میشد. مشکلاتی مثل:
- پریدن رنگ
- خاکگرفتگی
- پارهشدگی
- تاخوردگی
- لکهشدگی
- وجود اشیای اضافی در بکگراند
امروزه این فرایند به سطحی بسیار پیشرفتهتر رسیده و در عکاسی دیجیتال برای زیباسازی، رفع ایرادات و ایجاد ظاهری تمیز و حرفهای به کار میرود.
روتوش دیجیتال چیست؟
با ورود کامپیوتر و نرمافزارهایی مانند فتوشاپ، روتوش وارد مرحله «دیجیتال» شد. روتوش دیجیتال یعنی اصلاح تصویر با ابزارهای کامپیوتری درحالیکه دوربین قادر به انجام آن نبوده است. از حذف ایرادات پوست تا تنظیم نور، رنگ و جزئیات—all در این دسته قرار میگیرند.
یک اشتباه رایج:
روتوش فقط صاف کردن پوست نیست! روتوشکار حرفهای باید از موها تا لباس و بکگراند عکس را بررسی کند و تمام ایرادات را اصلاح کند.

بایدها در روتوش دیجیتال
یک روتوشکار حرفهای باید تصویر را کامل بررسی کرده و ایرادات را با تکنیکهای درست اصلاح کند. این موارد بخشی از مهمترین عملیات روتوش هستند:
- رفع چینوچروک
- مرتبسازی مو و ابرو
- هایلایت و کریستالی کردن چشم
- اصلاح ژستهای اشتباه، شانهها و صورت
- اصلاح نورهای استودیو و فلش
- رفع مشکلات دندان، پوست، خط لب، لاک و …
- بازسازی بکگراند
- برطرفکردن گودی و تیرگیها
- تقویت جزئیات، بافت و رنگ پوست
- رفع بازتاب نور روی عینک یا پوست
- مدیریت سایهها، روشنایی و وایتبالانس

نبایدها در روتوش دیجیتال
- تغییر بیشازحد چهره و ازبینبردن حالت طبیعی
- پاککردن کامل چینوچروکهای ضروری
- استفاده اشتباه از ابزارها و فیلترها
- استفاده از یک تکنیک برای همه پوستها
- نادیدهگرفتن تنظیمات اولیه در Camera Raw
- ازبینبردن سایهها و فرم طبیعی صورت
انواع روتوش
هر نوع پوست ویژگیهای متفاوتی دارد؛ بنابراین یک روش روتوش نمیتواند برای همه مناسب باشد:
- روتوش پوست پرتقالی (بافت درشت)
- روتوش پوست صاف و لطیف
- روتوش پوستهای چروک یا سالخورده
- روتوش پوست آرایششده
یکی از مهمترین وظایف روتوشکار حرفهای حفظ بافت و جزئیات طبیعی پوست است.
روشهای انجام روتوش
برای انجام روتوش میتوان از نرمافزارهای مختلف استفاده کرد، اما فتوشاپ حرفهایترین ابزار این کار است. مهمترین نکات:
- روتوش در Camera Raw + Photoshop بهترین نتیجه را میدهد
- میتوان از روشهای دستی یا اکشن/پلاگین استفاده کرد
- دقت روتوشکار مهمترین عامل کیفیت نهایی است
- ابزارها باید بهدرستی و با شناخت استفاده شوند
کسب درآمد از روتوش
روتوش یک مهارت تخصصی است و بسیاری از آتلیهها بهطور جداگانه روتوشکار استخدام میکنند. با یادگیری اصولی و تمرین کافی، میتوانید بهتنهایی از این مهارت کسب درآمد پایدار داشته باشید.
چرا گاهی نتایج روتوش عالی نمیشود؟
بسیاری افراد با وجود استفاده از پلاگینها و اکشنها، نتیجه دلخواه نمیگیرند. دلایل:
- کیفیت پایین عکس اولیه
- تاری یا نویز زیاد
- عدم استفاده از فایل RAW
- اتکا به پلاگین بدون روتوش دستی
- عدم شناخت ابزارهای اصلی Photoshop
- کمبود تمرین
برنامههای روتوش عکس در کامپیوتر
نرمافزارهای زیادی وجود دارند اما همه آنها مناسب روتوش حرفهای نیستند. برای روتوشهای سریع، برنامههای ساده کفایت میکنند اما برای روتوش حرفهای، فتوشاپ بهترین انتخاب است.



نقطه شروع روتوش نمودن
در همین سایت میتوانید آموزشهای صفر تا صد روتوش را مشاهده کنید. ابتدا نرمافزار مناسب را انتخاب کنید و سپس پکیج آموزشی کامل را شروع کنید.
سوالات پرتکرار
آیا فقط برنامه فتوشاپ کافیه؟
بله.
آیا فیلم/ویدیو هم میشه روتوش کرد؟
بله، نرمافزارهای تدوین مانند پریمیر و افترافکت با پلاگینها میتوانند روتوش ویدیو انجام دهند.
چقدر طول میکشه روتوش عکس رو یاد بگیرم؟
کمتر از یک هفته، اگر روزانه تمرین کنید.
چرا روتوش افراد با هم فرق داره؟
هر پوست بافت و ویژگیهای متفاوتی دارد و روش روتوش هرکدام باید شخصیسازی شود.
اگر قصد دارید روتوش را اصولی و حرفهای یاد بگیرید، میتوانید پکیج کامل آموزش روتوش دیجیتال را مشاهده کنید و مسیر یادگیریتان را از همینجا شروع کنید.














من دوست دارم بتونم در منزل کار روتوش را به صورت حرفه ای یاد بگیرم